Empower, Engage and Inspire

Nation Building Kong Iruah Tinak

Nation building le state building hi aa lo ngaimi le cawh a foi ngaimi an si. Nation building timi cu holh le ca tuanbia le biaknak ah zapi ihrawmmi si lo ah zaran ihrawmmi “common identity” siloah “national identity”...

၂၂ကြိမ်မြောက် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ လွတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲကို လေ့လာခြင်း

၂၀၂၄ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၀ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သော တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ ၂၂ကြိမ်မြောက် လွတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ အပြတ်အသတ်အနိုင်ရရှိကြောင်း သတင်းတက်လာပါသည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးနှုန်းသည် ၆၇% ရှိရာ ၁၉၉၂ နောက်ပိုင်း.....

ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၏ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအကြောင်း လေ့လာခြင်း

ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံသည် ‌ရှေ့ယခင်သမိုင်းတွင် မဟာမိတ်များ စုဖွဲ့နေထိုင်တဲ့စနစ်ဖြစ်သော ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (Confederation)စနစ်ကို အသုံးပြုသော နိုင်ငံတော် ဖြစ်ပါသည်၊ ထိုစနစ်မှတစ်ဆင့် ၁၈၄၈ခုနှစ်တွင်.....

စစ်ကောင်စီ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အကျိုးဖြစ်နိုင်မလား?

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဗြိတိသျှမသိမ်းပိုက်မီ သမိုင်းနဲ့ ပက်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသားများအကြား အမြင်မတူညီမူ့ များစွာ ရှိသော်လည်း ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံတော်သည် ၁၉၄၇ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ရက်နေ့တွင် ချုပ်ဆိုသော ပင်လုံစာချုပ်မှ ဆင်းသက်လာသည်ကိုမူ အများစုက.....

Benedict Anderson tialmi "Imagined Communities" Cauk Review

Nationalism kongkau zoh tikah ahram ngaingai a um lo. Soviet Union te pawl hi Communism silaoh Socialism pawl defend an rak duh ruang ah ral an tho i, Germany (1953), Hungary (1956), Czechslovakia (1968), le Afaghanistan (1980) ram pawl hriamnam hmang in an.....

Monday, October 04, 2021

🛑CRPH, NUG တို့၏ သတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ တရားဝင်စာမျက်နှာများ🛑

ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ(CRPH)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) နှင့် ဝန်ကြီးဌာနများ နှှင့် ဆက်စပ်ဌာနများ ၊ CRPH နှင့် NUG တို့နှင့် သက်ဆိုင်သော သတင်းအချက်အလက်ထုတ်ပြန်ရေး Channel များဖြစ်သည့် Radio NUG နှင့် Public Voice Television(PVTV) တို့၏ လက်ရှိအသုံးပြုနေသော တရားဝင် Website, YouTube , Telegram နှင့် Facebook စာမျက်နှာများဖြစ်ပါသည်။

 





 




 

 

 

  • စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (Ministry of Commerce - MOC)


Share:

China le Dothlennak: Mao Zedong nih Arak Kalpi Mi Dothlennak Cuanhnak

I. Mao Zedong cu A Hodah A si?

China ram Communist ram ah a rak sertu le China ram kum sau taktak a rak 
hruaitu Mao Zedong

Kum 1893, December thla ah Yunan peng ah arak chuak. Kum 10 hrawng a si ah an khua a chuah tak i, an peng i khuapi a simi Changsha ah a um. A fawinak in anih hi chanthar dan a uarmi a si caah a kainak sianginn ah "new learning" hi a si khawh tawk in a rak chim phuan. Cataang a ngeimi a si lo. Carel a huam i, catial a thiammi sawhsawh si. A cabia pawl an rak har ngaingai caah mizapi nih an rak uar ngaimi pakhat a si. Cun, Beijing University caruk ah assistant a rak uan. Hikaa i, rian a rak uannak ahhin Marxist ruahnak hi khuaruah har ruahnak a si ti a hun thei hramthawk. Mah hi Marxist though hi a ha bak tiah a ruah i aa hanpi. Cun, a nih Confuncion ruahnak a huami arak si. Marxist le Lenisism khuaruahnak nih hin Communist a dirh khawhnak ah tampi a bawmh ti khawh a si. Cazual chuahmi rian zong a rak uan pah tawn. Chanthar ruahnak thar a pom i, siangpahrang uknak a huami hna he Siangngakchia buu an dirh. France ram ah a hawile tampi sianginn kai an rak kal, a cheu cu Marxist khuaruahnak kha an va cawng. Cu ti an kal dih ngawt caah siangngakchia buu an dirhmi cu an hram kho ti lo. Mao Zedong nih Lothlo buu a ser. A tawinak in Mao Zedong nih Communist kha ngan taktak in a ser khawhnak cu:

  1. Siangngakchia buu rian a uan lio ah mino tampi lung arak lak hna.
  2. Lothlo le mi harsa hoih in (milu i 1%) in Lothlo phu a sermi ruang ah a si.

1927 hramthawk lei i, Lothlo le Leithuang pawl nih Chaing Kai Shek cozah cung ah an duh lonak an rak langhtermi ah Hunanese ralkap nih thi le hnai he an rak fim awlnak kong kha fakpi in cazual ah Mao Zedong nih atanglei bantuk in a rak ial . Chikkhat te ah lothlo le leithuang hna cu thlitu bantuk in an hrang te lai i, khuachia pawl kha thlaan khawr ah an kuat te hna lai. Dothlenak a tuahmi kip nih hneksaknak fakpi in an ton. Hlawtnak zong faktu in an ton fawn. Dohthlennak a tuahmi nih tlaihtleng pathum an ngei:

  1. Hmailei ah ralha tein fon.
  2. Hmuhmi le tonmi kha mithar sin chim chin.
  3. Duh lonak kha chim i, nunpi.

China mizapi nih zalong tein thimnak nawl kan ngei nain atu cu duh thimnak kha a hrawh in tuah uh tiah hnek kan si," tiah Mao nih arak ial. Hihi a cabia nih Mao kha amin a thanter leng ah cozah a uar lomi pawl nih an uar chin. Mao cu 1949 in cu China ram hruaitu luban ah a cang i, athih lai 1974 tiang a uan beh. Mao nih dothlennak ah a rak chimmi le a rak i tlaihmi cu;

"Dohthlenak ti mi cu conglomhnak zaanriah ei puai a si lo. Capar parkhat zong a si hlei lo. Duhsah tein le remdai tein lak khawhmi phun zong a si lo. Dohthlennak ti mi cu mibuu buukhat kha adang mibuu pakhat nih hrawh dih le riam dih kha a si" tiah Mao Zedong nih arak cawnpiaknak." 

II. Mao Zedong Ziaza

Mao Zedong nih carel a huam i, mi lungla lak in ca ial a thiammi a rak si. Cun, ramkhel kong ah party chung siseh aleng lei in siseh mi tampi influence khomi a rak si. Sihmansehlaw, thil a tuahmi cheukhat hi ahnu le a hmai aa pialkaanmi arak tam ngaingai. Cu lawng si lo in, rianrang in lungthlen a rak hmang. Biana ah, nunzia dawh kong a au pi nan amah kha nu tampi he aa ciah. Party luh khawhnak ca ah phaisa kha fawi le siang in mi a pechan tu pakhat zong arak si fawn. Hi bantuk sining ruang ah Mao kong hi bia alnak tampi an party chung ah arak um. A nunning le a thiamnak ngeihning te pawl nih hmailei China ram ca ah zei bantuk a chuahpi hnga ti kha anmah party chung members tampi nih an tuaktan i, an rak i al len tawn.

Mao Zedong nih a rak zumhmi cu thil pakhatkhat pekchannak nih mizapi duhnak le upatnak hi a chuahter ti hi a rak zumh. Amah le amah hi China tuanbia a hngalmi le hmailei a hngalmi tiah aa ti. A nunnak ah pekchannak tampi le buaibainak tampi arak tong. Biana ah, Ton pumhnak zei ah a rel lo. China phungphai in ha tein a hitmi a nupi cu a mak. Cu dih cun, Yang Kaihui ti mi he zalong tein a uai i, a hit. Amah cu a nupi pahnihnak a si nain Guamintang nih 1920 kum dongh lei ah a lu an tan. A nupi pathumnak hi Long March lio ah a rak dam lo ca ah Mao Zedong nih a mak i, Jiang Qing ti mi Shanghai fitlaw Japan a do vemi nu a rak hit. Mao Zedong a u, Mao Zemin hi Nitlak China lei ah 1940 ah ramkhel he pehtlai in rian a uan lio ah an rak thah. A fapa zong hi American ralkap nih Korean ral lio ah an rak thah fawn. A cheukhat chimnak ah Mao Zedong nih hin fanu pahnih arak ngei nain arak kal tak hna ti, a si. Mao Zedong i ramkhel rian a uannak kan zoh tikah pekchannak tampi arak ngei; a chungkhat nunnak le hawi le kom tampi thi in a rak i pekchan hi hmuh khawh a si. Ahawile ca a kuat tik hna ah siseh biazai a ial tikah siseh a telh tawnmi ah; Politicians le specialists a si nain zei hmanh a pe chan lomi cu zei hmanh a rel lo i, a nam neh hnanak kong hi a si. 

Mao nih arak zumhmi cu China siangpahrang pawl ruang ah China ram hi chuk le cho ah aa thui ti, hi a si. Anih hi Marxism le Leninism tha tein arak relmi a si caah bia hi ha tein a chim ngamnak arak si. Ramchung i a ummi buainak a ti mi Confucianism ruanhning hi si dawh in a lang. Zeica tiah, Confucian ruahnak ruang ah mizapi cu anmah le an destiny kha an zumh i, an cawlcang huam ti lo a ti. Hi bantuk ruang ah China ram hi a thazaang a der tiah a zumh. Mao nih amah tlaihtleng tein revolutionary note ti mi a sen te hi aa tial ve. Cultural Revolution a chuahnak kha amah ruang ah a rak si, ti a si. Cultural Revolution lio ah Mao nih a minung pawl kha Upa doh a rak fial hna. Asinain, a cozah uktu zoh tikah Cofucian ruahnak hi ramkhel ruahnak le zatlang nunnak ca ah abiapi zia kha a tel hiam. Mao nih tlaihtleng a ngeih mi cu "Ahlun hlaw law, athar ser" ti hi a si. 1960 a phak tikah Mao cu lung puam in a um i, midang nawl ngeih kha a duh ti lo. Adang cu chim lo, a damnak hnga ruahnak a petu doctor bia hmanh ngaih arak duh ti lo. Amah bia in bia thluk a si. Ramkhel kong cawlcanghnak zong kha a kham dih. Mao hi bantuk a canter tu cu a tanglei bantuk in a si tiah an ruah.

 III. Mizapi le khuaruhning Kong ah Arak Kalpining

"Idea a hat ahcun a result a ha" ti hi Mao nih a rak pom. Mah ruang ah idealogy hi hmaitlak in mizapi sinah a chim phuan tawn. Idea a hat lawng ah China kan hang lai ti kha a ruah. Mizapi nih amah an duhnak a zor duahmah tikah a khuaruahnak (ideology) kha meithal bantuk in a hman. A Ideology in a ral kha a kah hna. Mao hi a ruam a kai ngai. China ram i aharnak le teinak a hmuhnak ding cu keimah lawng ka hngal tiah arak ruah. A riantuan hawi hna nih 1950 hrawng ahcun thil dik hi an chim ngam ti lo. An ram buaibainak i thil dik a hal tik hna ah adik ning in an chim ahcun a thongh hna, a velh hna tikah a kut tang hna nih an ih ngaingai caah thil dik an chim ngam lo. 1949 in a rak domh chomi thiamhlei thluak ha pawl an rian uannak nih thi tam lak te a chuahter. Beijing hrawnghrang ahcun Mao nih a ideology kong a ialmi "red book" kha relding phawt cio a rak si. 1960 hrawng ahcun rampi nih mah red book hi rel hrimhrim siseh tiah Mao nih nawl a rak chuah.

Mao nih mipa pakhat nih vawleicung milu tampi umnak ram hi hruai khawh si lai lo tiah a theih caah hi bantuk in a cauk a rel ter hna hi a si. A cauk in zulhphung nih amah kha power a ngeih ter lai leng ah ram zong a hruai khawh rih lai tiah a rak zumh. Political system kha fektein a reh leng ah minung cawlcanghnak kongkau policy zong kha a cauk ahcun fiang in a um. A ruah bik mi cu Ideology ti mi cu atanglei mizapi nih cunglei nawl an zulh khawhnak hnga a biapibik rian a uantu a si, a ti.

IV. Long march

a chuahnak cu Guamintang nih Communist pawl thah a timh hna caah a si. Longmarch a sullam cu Red army ti mi Communist ralkap buu nih an umnak Jiangxi peng in Shaanxi tiang an ke in an kalnak kha a si. Ralkap buu nganpi red army cu ni 370 chung ah meng 5600 leng an rak kal. Tlang sang pipi tlang 18 an rak tan. Warlord pawl he pengtlang ral, voi 12 an tu pah. Khuapi ngan pa 12 an tan. Hi long march hi Mao Zedong nih a hruaimi Shaanxi kalmi lawng an rak si lo. Jiangxi cu a him ti lo tiah an theih cang caah a cheukhat cu Mao zul lo in adang ah a kalmi zong an rak um ve. Longmarch rak kalning cu atanglei (map) bantuk in a si.

Long March Map, ni caan saupi Communist ralkap pawl an rak i thialnak


V. Japan dohnak le Communist nih China ah Teinak Hmuhnak

China ram lak le cheu hi Japan nih a duhnak a sau cang. Korea ram tlanglei (Atu south Korea) cu ralkap thazaang hmang lo in 1910 ah arak lak. Ralpi pahnihnak Germany in a thawk tikah Japan cu a tho colh ve. A kut a samh. A pennak nganter aa tim. Hi lio caan China ram cu a rak buai tuk lio a si. Japan nih alaknak a um, Mirang nih an laknak a rak um. Guamintang le Communist karlak buainak zong arak um fawn rih. Zhang Xueliang nih Guamintang hruaitu Chaing Kai Shek a tlaih. Cu thawng cu Yunan in Communist an bawibik chang nih a theih cangkaa a rak rat hnawh i, biaruahnak an ngei. Japan kan doh i lai an ti. Hikaa zawn ah thil pakhat a ummi cu Chaing Kai Shek hi tlaihmi a si nain cozah hruaitu a rak si caah a thazaang kha Communist nih an rak herh. "aw" a ti lo cun thahding phun khi a rak si caah "aw" tiah a tinak hi a si men lai tiah expert tampi nih an ruah.

Cu ti cun Japan cu an do i. Sihmansehlaw, an tei nemmam lo. Japan nih a lak duahmah hna. Van hat ah, Japan nih US raltuknak thilri chiahnak Peal Harbor bomh an thlaknak in in US lehrulhnak ruang ah Japan cu vawleicung ralpi in ka sung tiah a ti. Hihi Japan nih ka sung tiah a ti bak ahhin Chaing Kai Shek nih a ruahmi ramdang ka hawile bomhnak in Communist hi ka thio rih lai ti a si. Sihmansehlaw, vawleicung ralpi pahnihnak a dih lai ahhin Communist hi an rak hawng tuk ve cang. Cucaah, ramchung ral voi 2nak cu a chuak han. Sihmansehlaw, Guamintang nih a tei khawh ti lo caah Communist tu nih China ram cu a lak duahmah. A hnu ah Guamintang cu Taiwan tiang an rak dawi. Communist nih Guamintang kut in arak lak lomi cu Taiwan lawng hi a si. Cu tin cun, Mao Zedong nih People's Republic of China cu October 1, 1949 ah ralkap 600,000 he a rak dir i, Nihin tiang China ram cu Communist lam zulh in an rak i hruai lan.
____
Cahram: Chan Bik Ceu. 2021. “Chinram Ca ah Ramkhel Hlei: Ramkhel, Zaukphung, Tuanbia” p. 145 -154
Share:

Sunday, October 03, 2021

Dohmi cu Nawlmi ah Thlen lo Ding: Lairam Sersiamnak ah Laimi Pekchannak A Biapi Hringhran.

MAH a bawmtu Korea Company ngan POSCO (kehlei inn sang) he hmanthlak
MAH a bawmtu Korea Company ngan POSCO (kehlei inn sang) he hmanthlak. Sandah piah hnawhtawnmi company an si.


    Pangpar nih par caan an ngei. Zaan muihnak a dih tikah chun ceunak nih vawleicung a thlen. Cu bantuk in thil sining zul in minung zong kan rak i thleng ve. Chun le zaan ah kan i dang i, kum le khua nih kan muisam a thlen. Thlennak tampi kan ton tikah kan tar i, kan thi. Hi bantuk thlennak ah thlen a thiammi cu zaran nakin an rak ṭhangcho deuh. Mi pakhat nih a ṭhahnemmi ṭhlennak a tuah cun a tefa ca ah rumnak siloah fimnak ro a roh tak khawh hna. Ram hruaitu pakhat zong nih thlennak hmang in ram ṭha a ser khawh ve. Cucaah, America founding father pawl nih tihin phungtluk an rak ser. "Kan vawlei cu techin fapar sin in kan i hlanmi a si. Kan pek ṭhan tik hna ah kanmah kan comi nakin a ṭha deuh in kan pek aherh" ti a si. Hi bantuk khuaruahnak ruang ah nihin America cu vawleicung ram ṭhawng bik pakhat a hung si. Hi capar ahcun vawleicung ram thlengtu hna i pekchannak, Lairam dothlennak thazaang a rak dertertu muru le nihin rallokap nih ahmanmi thluak/ngian kha ṭial a si.

Gandhi nih a rak nunpi mi cu "nem dai te in duh lonak langhternak nih teinak a kan pek lai" ti kha arak si. Amah nih a rak dohmi cu vawleicung ah dongni a ngei lai lo tiah an rak ruah balmi Mirang uknak a rak si. Hi lio Mirang le India an ram um dan, ralkap um dan, phaisa an ngeihmi zoh tikah Mirang cu Vui arak lo i, India cu pithlung va arak lo, an rak i thlau tuk. Nain, ral hi lungthin in rak doh a si ca ah Gandhi nih meithal pakhat hmanh puah lo in Mirang uknak cu a rak tei ko, zalennak a lakpi bak ko hna. Phundang in, CDM in India nih zalennak an rak hmuh. Hihi hruaitu ṭha nih an rak tuahmi thlennak kha ka chim duhmi a si. Gandhi cu voi 4 tiang Mirang nih thong an rak thlak balmi pa a si. A hawile tampi, India rammi tampi thah an ton a rak hmutu zong a rak si.

Jesuh Khrih pek kan sinak cu "Zungzal nunnak kan ngeih khawh nakhnga" arak si. Cucu Pathian nih kan ca i arak tuakmi khuakhannak a rak si. Jesuh cu a nun lio ah dirhmun fek in a rak nung. Satan nih an tuk forh caan siseh, Rome ralkap nih an tlaih lai zaan ah siseh minung a sinak in vailam cung thlai ding cu arak ṭih tuk ve ko. Sihmansehlaw, a ṭhawnnak hmang in tei arak i tim lem lo. Minung kan ca ah ṭhlennak ṭha a rak duh tukmi a pa nawl a rak ngaih ca ah a si. A tuanbia nih a kan cawnpiakmi cu tinhmi mission pakhat hi pekchannak fak aherh timi sullam a si. Jesuh cu kan ca ah a nunnak in thlennak a kan phorhmi a si. Thah arak tongmi kan khamhtu a rak si.

Mandela timi South Africa President (1994-1999) nih an ram ca ah a rak duhmi cu "rammi tluk ruannak, dinfelnak" arak si. Amah cu South Africa ram ah vunrang nih vunnak an neknak, vunnak thleidan an sinak, a dik lomi biaceihnak tbk a rak doh ruang ah kum 27 thong a rak tla. A lung a dong lo, a hawile tampi an rak thi, a hawile tampi zong thong an tla ve. Nain, aa tinhmi ah fek te in a rak dir ca ah ahnu ahcun President tiang a si. An ram ca ah a roh takmi thil cu tlukruannak ummi, thleidannak um lomi ram South Africa ram kha a si. Atu ahcun South Africa ram cu vawleicung ram ṭha pakhat ah a hung si ve cang i, vawleicung GDP a sangbik ram 34nak a hung um kho. Amah cu tlukruannak ca ah ceunak bantuk a si.

Lairam tuanbia kan zoh tikah 1917 kum October 30 ah, Laimi tampi nih Sakta khua ah an rak khaanmi Mirang dohding ningcang cu Sakta khua ah Saya a rak ṭuanmi pakhat nih Mirang sinah a thli te in arak phuan. Biathli vialte arak i nawnnok dih ca ah Lai ral an thawh tikah sungnak le thihnak tampi a rak chuak ve. Pu Hrang Nawl hruaimi Lai ralkap nih 1965 March 5 zing i, Hakha rak lak khawh lo zong kha Hrang Nawl i a hawikom pakhat (an ralkap si lomi) nih an i timh vialte Kawl palik sinah a rak phuan hna ca ah a si. Palik pawl an i relh lo lio ah kan tuk lai i, Hakha kan lak an rak timi chunmang cu Laipa pakhat nih a rak phuan ruang te ah an rak sung. Hi bantuk tuanbia tete hi kan rak ngei. Nihin ah Myanmar ram chung a ṭhawng bik hriamtlai cu Wah an si. Wa cu an lung aa rual, miphun tlawm te an si nain an ram le an miphun nih aherhmi ca ah biatak te in pekchannak an tuah. Cu ruang ah, Myanmar ram rallokap uknak tang te ah amah te in uknak nawl a ngeimi a hung si.

Ka chim duhmi bia cu mah hihi a si. Pakhatnak, Lairam thlen ṭha in kan ṭhlen khawh ding ahcun dinfelnak le pekchannak fek kha ahmasa ah aherh timi kha vawleicung thlennak zoh chih in langhter ka duhmi a si. Pahnihnak cu Laitlang kan dothlennak hi zei ruang ah sunghnak a chuah lengmang timi kong hi a si. Dalan tete an rak um lengmang ruang ah arak si kan ti khawh, lung i ngit lo kha kan ca ah ṭih a nung bikmi a si. Tutan zong ah, Hakha ah biaknak upa cheukhat nih rallokap lei kap deuh ṭang in ca an hung chuah. Eih-cazin taing ding le Hakha khuachung ah CDF nih MAH ralkap kah lo ding/hrial ding ti a si. Hihi ruah tikah dothlennak a muru a simi MAH hrawh i, a thiang i a tharmi uknak phung federal democracy thlennak ca ah don khaantu pakhat a si. Zei ca ti ahcun, Civil Disobedience Movement timi cu cozah/coup/uknak tha lo tuahsermi kha mipi nih doh i, cozah rian a ṭuan khawh lo ding i timh kha a si. Cucu CDM cu biaknak upa cheukhat hna nih phundang in an hnor khi a si. Fiang deuh le fak deuh kan chim ahcun Lai tuanbia i, Laimi dothlennak a rak hrawhtu Minung pa 2 zia bantuk kha a si ko. Nain, cu ti i, biaknak upa nih an tuahmi hi an duh ruang ah si lo in rallokap raap nih a fawih hna ca ah a si tiah ka ruat.

    Rallkap nih an hman tawnmi strategy pawl hi Japan nih colony an tuah lio i an hmanmi “seisakhu” rak timi Mirang holh in three all” (kill all, burn all, destroy all) le Mirang nih kan ram a uk lio i a hmanmi "divide and rule" aa cawh. Cucu tihin alang. Four cuts policy le divide and rule tin a si. Anmah a dotu hriamtlai ralkap thazaang der an duh ca ah an tuahmi a si. An hlawh a tlinh khawh nakhnga uknak an lak fatin siloah policy tha lo sermi rammi nih an doh fatin, rammi kha tei an i zuam. Ahmasa bik ah, duh lonak aumi daihternak ah phung ning lo in hriamnam an hman. Rammi nih hriam in an doh ve tik hna ah rallokap nih biaknak upa le community upa kha a hman hna. Aruang cu Myanmar ram society structure cu biaknak nih influence a tuahtukmi a si. Biaknak upa nih an chim ahcun an ngaih lai siloah, a kan dohtu pawl thazang a der ter ti an ruat. Citani ah, rammi hremnak kha an telh chih, Mi an tlaihmi kha biaknak upa nih thong inn in an chuah khawh ding rallokap nih raap chiah in an i zuam hmasa. Afoinak in hman an duhmi biaknak upa kha rammi nih an i bochan ding lam an ser. Cu tikah biaknak upa cu rammi nih an fale an naule tlaih an ton tikah an nawl hna, an ṭah hnawh hna. Cu ti a si tikah, a phi chuak cu rallokap nih nawl an ngaihnak a sang chin.Cu tikah, Biaknak upa nih phung lo in thongthlak a tongmi ca ah an nawl ahcun dohmi cu nawlmi ah an i chuah. Cucaah, tutan ahcun cheukhat biaknak kan pa le zong nih tuanbia zoh in le rammi zong nih dothlennak ca ah ruat in nawl duh bak lo in um khawhnak khi hei si kho sehlaw cu dothlennak cu a ṭhawng deuh ko hnga. Nain, cucu ahar ngaimi pekchannak a si ko lai, a foimi a si lo ko lai. Atu hi rallokap mi teinak kuat/raap chung ah kan lut cang. Cheukhat biaknak upa nih an nawl hna tikah rallokap nih give and take theory kha an hman__ Naite thawng ka theihmi ahcun minung pakhat ah sing 8/9 pek ahcun kan chuah lai, an ti. Cucaah, hei si kho sehlaw cu dohmi cu nawlmi ah a rank kai ter lo in kan um khawh ahcun kan dothlennak ca ah a ṭhahnem ngai ko hnga..
---
Hakha ah biaknak upa cheukhat hruaimi i an thawngtheih cung ka saduhthah ka rak ṭialmi a si. An cathanh hmuh khawh ding ah ka rak tar chih. Yellow color cu ceih atong ngami point tete an si.

Ralrin Thawngthanhnak

     Hakha khua um nule pa ule nau hna- atu hrawng cu khua chung kahdohnak ruangah thinphang thlalau in kan um i mah inn hmanh ah it ngam loin a himdeuhnak chungkhat hawikom sin ah a riakmi kan tam ngaingai cang. Cu lawng siloin zanttim ah innkip milu chek le mi cheukhat tlaih in an kan luhhnawh tik ah kan thin a phang chinchin. Cucaah hi kong he pehtlai in kan pastorte nih kap hnih tuanvo ngeitu hna he ton biaruahnak ngeih hnu ah a tanglei bantukin thawng kan in thanh hna.

  1. CDF cu zapi himnak a ruatmi le zapi caah riantuanmi an si bantukin khuachung ah I
    kahdohnak cu a si khawh chung in hrial le zapi harnak phakter loding an kan zuampiak lai.
    kahdohnak cu a si khawh chung in hrial le zapi harnak phakter loding an kan zuampiak lai.
  2.  SAC ralkap nih khuachung i kahdohnak thok hmasa loding le zapi tlerhkhonhnak, a herh lo ah meithal puahnak tuah lo ding in i chimhchawnh a si caah thinphangtuk le lautuk in um lo ding.
  3.  SAC ralkap nih innkip ah vah in chungkhar cazin an chek tik ah tihlo tein innka hunpiak i chungkhar milu cazin (အိမ်ထောင်စုစာရင်း) hmuhsak ding. Chungkhar minung le sualnak ngeilo mi an tlaih hna ahcun a tanglei HCMF Tawlrelphu tuanvo ngeitu sinah thawng thanh colh ding.
    a)
    b)
    c)
  4. Sang dang le midang inn ah nan va riah a si ahcun chungkhar milu cazin(အိမ်ထောင်စုစာရင်း) le NRC Card (မှတ်ပုံတင်ကတ်) i ken ding.
  5. Khua dang in Hakha ah a rak i dormi hna nih chungkhar milu cazin (အိမ်ထောင်စုစာရင်း) ken pin ah pengkulh uknak zung (မြို့နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးရုံး) ah khualtlung cazin (khualtlung cazin (ဧည့်စာရင်း) pek ding.
  6. Khua dang in siseh Hakha khuachung in siseh Ralhrial le Ralzaam Zohkhenhnak Camp (IDPs Camp) ah um a duhmi hna nih Chin Christian University (CCU) le Chin Christian Fellowship (CCF) i camp tuanvo ngeitu sinah pehtlaih in i dor khawh a si cang.
    a)
    b)
    c)
  7. Inn le lo kan zamtaak tikah mithalo le ral pawl caah caan tha a si i inn le thilri a him lo chinchin caah Hakha khua chuahtaak in khuate lei kalding cu i timh rih loding in kan in sawm fawn hna.

    Pathian nih khuami pumpak le kan khuapi kan kilven piak hram ko seh.

Public Relation Team

___________

 10/3/2021 (Sunday)

Share:

Saturday, October 02, 2021

9월 30일에서 10월 1일 사이의 군사 쿠테타 반대 사건 (231일 , 232일)


  1.  Amnesty International 는 저명한 로힝야 지도자 모히브 울라 (Mohib Ullah) 가 Bangladesh, Cox' Bazzar 의 난민촌에서 괴한들에 의해 암살됐다고 보도했습니다. AI에 따르면, 난민촌에서 활동하는 마약 카르텔들이 사람들을 죽이고 인질들을 붙잡고 있다. NUG는 10월 1일 제72회 중화인민공화국 국경일을 기념하는 서한을 보냈다. 성명은 "NUG는 이 우정을 증진시키기 위해 중국과 협력할 준비가 되어 있다"고 말했다.
  1. 군사정권의 대변인이 기자회견에서 NUG 지도자들에게 숨어쏙에서 나오라고 도전한 지 몇 시간 후, 군사국방군 총사령관의 조달국 사무실에서 폭탄이 터졌았디. 네피도 인민방위군 (People Defense Force) 는 그 공격이 그들과 또 다른 혁명 단체에 의해 수행되었다고 발표했다. 유출된 군사 서한에는 그 폭발로 아무도 다치거나 죽지 않았다고 적혀 있었다. 9월 29일, 네피도 PDF는 네피도 주 핀마나에서 군용 트럭을 공격했다.

  2. Klo FM에 따르면, 10월 1일, 카랜 주의 카와리크 (Kawkareih) 타운십에서 DKBA 분열 집단이 아시아 로드에 있는 군 호송대를 매복 공격하여 대위를 포함한 군사정권 4명이 사망하고 G1급 장교 1명이 부상했다. Khit Thit 은 사가잉 지역 쿤흘라 마을 (Kyun Hla Town) 의 한 찻집에서 폭탄이 터져 주요 행정관 1명과 2명의 지방 행정관도 사망했다고 보도했다.

  3. 쿠데타 이후 분쟁 사건이 드물었던 에야와디 (Ayeyarwaddy) 지역에서는 무력 충돌의 징후가 나타나고 있다. 현지 PDF는 Ye Kyi 마을에 48명의 달란인 명단을 공개했으며 근사군정은 지방 행정관들을 무장시키고 있는 것으로 알려졌다. 미얀마 나우는 군사정권이 최근 이 지역에서 여러 명을 체포하고 있다고 보도했습니다.



  4. People Defense Force (Kareni) 에 따르면 지난 4~7월 카니타운 (Kani Town) 에서 35건의 충돌이 발생해 35명의 대원이 사망했다. 카렌니 (Kareni State) 주 경찰은 성명을 통해 5명의 용의자가 군사정권에 정보를 제공한 혐의로 카렌니에서 체포됐다고 밝혔다. Kareni State Consultative 는 카렌니 주 협의회의 감독 하에 300명 이상의 CDM 경찰로 8월 15일에 결성되었다.

  5. 친 저널 (The Chin Journal) 에 따르면 탄틀랑 (Thantlang) 의 존경 받는 원로들, Pu Ral Tu 와 Pu Hram Cung 이 9월 30일 군사정권에 의해 살해되었다고 한다. 그들은 실향민 문제를 해결하기 위해 하카에서 열린 회의를 마치고 돌아온 후 탄틀랑 마을 근처에서 총에 맞아 사망했다. 같은 날 탄틀랑 향 ((Thantlang)의 봉투 (Vuangtu) 마을의 군사 정권은 그들의 전초기지를 버렸다. CNDF는 이날에 성명을 내고 팔람타운십 (Falam Township) 에서 완전무장한 군인 2명과 경찰관 1명이 CDM에 가입했다고 밝혔다.

Share:

Search