Empower, Engage and Inspire

Nation Building Kong Iruah Tinak

Nation building le state building hi aa lo ngaimi le cawh a foi ngaimi an si. Nation building timi cu holh le ca tuanbia le biaknak ah zapi ihrawmmi si lo ah zaran ihrawmmi “common identity” siloah “national identity”...

၂၂ကြိမ်မြောက် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ လွတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲကို လေ့လာခြင်း

၂၀၂၄ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၀ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သော တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ ၂၂ကြိမ်မြောက် လွတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ အပြတ်အသတ်အနိုင်ရရှိကြောင်း သတင်းတက်လာပါသည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးနှုန်းသည် ၆၇% ရှိရာ ၁၉၉၂ နောက်ပိုင်း.....

ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၏ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအကြောင်း လေ့လာခြင်း

ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံသည် ‌ရှေ့ယခင်သမိုင်းတွင် မဟာမိတ်များ စုဖွဲ့နေထိုင်တဲ့စနစ်ဖြစ်သော ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း (Confederation)စနစ်ကို အသုံးပြုသော နိုင်ငံတော် ဖြစ်ပါသည်၊ ထိုစနစ်မှတစ်ဆင့် ၁၈၄၈ခုနှစ်တွင်.....

စစ်ကောင်စီ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အကျိုးဖြစ်နိုင်မလား?

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဗြိတိသျှမသိမ်းပိုက်မီ သမိုင်းနဲ့ ပက်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသားများအကြား အမြင်မတူညီမူ့ များစွာ ရှိသော်လည်း ယနေ့မြန်မာနိုင်ငံတော်သည် ၁၉၄၇ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ရက်နေ့တွင် ချုပ်ဆိုသော ပင်လုံစာချုပ်မှ ဆင်းသက်လာသည်ကိုမူ အများစုက.....

Benedict Anderson tialmi "Imagined Communities" Cauk Review

Nationalism kongkau zoh tikah ahram ngaingai a um lo. Soviet Union te pawl hi Communism silaoh Socialism pawl defend an rak duh ruang ah ral an tho i, Germany (1953), Hungary (1956), Czechslovakia (1968), le Afaghanistan (1980) ram pawl hriamnam hmang in an.....

Sunday, December 26, 2021

S.Korea Sianginn Kainak ca ah Herhmi le Sawkning Cang"

 "S.Korea Sianginn Kainak ca ah Herhmi le Sawkning Cang" South Korea cu vawleicung a rumbik ram 20 (G20) chungtal pakhat a si. 1953 hrawng ahcun vawleicung ram sifakbik cazin ah a rak um. GDP per capita hi $67 lawng arak si. Hi lio S.Korea mi phaisa lut chuak cu hi lio Africa ram Somalia rammi nakin arak tlawm deuh. Cucu a luancia kum 60 hrawng i a rak cangmi thil a rak si[i]. Sihmansehlaw, nihin ahcun S.Korea cu vawleicung sipuazi ṭhabik ram 11 nak a hung si (World Bank). Hi ti an ṭhancho cu 1980 in aa thawk i nihin tiang a si. S.Korea ram cu a ṭhancho ca ah ram tampi in mifim, mirum, cathiam, rian ṭuantu, siangngakchia,tbk,.. phun tampi nih S.Korea ah hmunhma an khuar cio hna. Cu lak ah Myanmar rammi cheukhat cu S.Korea ah rianṭuan, sianginn kai ti bantuk dirhmun in um a si ve. S.Korea ah Myanmar Siangngakchia milu hi nikhat hnu nikhat karh chin lengmang. Cucu S.Korea le Myanmar ram pehtlaihnak a thanchomi theitlai a si. Cu bantuk in Laimi zong S.Korea ram ah fim cawngmi kan karh khawhnak hnga S.Korea ah ca cawn khawhnak ca ah aherhmi: S.Korea sianghleirun soknak ah a herhmi, Sianginn nih cohlan hnu tuah ahaumi, Siangngakchia Visa sokning le Ca Cawnning ti bantuk phun li ka langhter lai.

 

Siangngakchia pawl degree lakning

   S.Korea Sianghleirun hi phunthum: S.Korea ah a tlangpi in Sianghleirun hi phunthum in an ṭhen. Phundang in cun Top 1, 2 le 3 tiah an ṭhen. Top 1 level in an chiahmi cu S.Korea i a ttha ngaingai mi sianghleirun pawl an si i, Top 2 level ahcun ram pumpi sianghleirun dirhmun (ranking) i 20 in 50 tiang tluk a si. Top 3 level chiahmi cu khua te sianghleirun timi a si. Cucu phundang in cun ram pumpi sianghleirun dirhmun (ranking) 50 in a cunglei pawl an si. Top 1 chung lut sianghlei run hi ram chung i athabik sianghleirun 20 an si ca ah an man a fak. A bik in khuapi ah an um. S.Korea cun cozah sianghleirun, mibuu or mi pakhatkhat nih ngeihmi sianghleirun ti sianghleirun hi phun hnih a um. Nihin i S.Korea i a ṭha bik sianghleirun cu Seoul National University a si. Cu sianginn cu vawleicung sianghleirun tha dirhmun (ranking) 63nak asi[ii] .

 

I. S.Korea Sianginn Soknak Aherhmi

   S.Korea sianginn kainak ah aherhmi hi chim tikah a cung i ka langhtermi top 1, top 2 , top 3 timi cung ah aa hngat. Biana ah, Top 1 level in a ummi sianghleirun sok duh ahcun Mirang ca siseh, Korea ca siseh thiam ngaingai aherh. IELTS, TOEFL, TOPIK[1] (Korea ca thiamnak), ti bantuk thiam hrimhirm ahau.

  1. Master in a cunglei kainak ah mah le ram cozah nih phung ning in ruahmi sianginn in bachelor’s degree a lami a si lai Cucu bachelor’s degree cu Korea tanzung nih a cohlanmi a si ahau.
  2. Sok hlan ah tanzung nih a cohlanmi a sinak "Embassy Seal" cu degree mirang ca in notary tuahmi cung ah cumh ahau.
  3. Sianginn kainak ca ah phaisa ka ngei ko tiah phaisa a tlawmbik $ 25,000 (Ting 250 leng) langhter chih a hau. Cucu mah min le hringtu pa min in a ummi a si ahau.
  4. A ngandammi sinak langhternak zong a herh ve. Cucu thi i sit timi kha a si.
  5. Mirang ca in notary tuah ahau. (Inn chungkhar min, Degree cathlap_ Graduate certificate (Embassy seal), Sianghleirun i hmuhmi marks (Undergraduate sokmi ca ahcun school record).
  6. Passport cu atlawmbik thla 6 cung a nungmi a si lai.
  7. Hmanthlak fate pahnih le Sianginn soknak ca. Hi bantuk hna hi an herh. Atlangbik in thil ri kiah ning hi aa thleng lengmang ca ah a dik zungzal timi a um lo. Cozah pakhat a kai i, a policy a thlen tikah hi bantuk tiang aa thlengmi zong a um len.
Incheon National University
Incheon National University

   Top 2 sianginn phun ahcun Mirang ca thiamnak (IELTS, TOEFL, tbk,) ngeih lo zong ah TOPIK timi Korea ca thiamnak let hmat ngeih ahcun kai khawh a si. TOPIK level 4 in a cunglei ngeih lawng ah Top 2 sianghleirun phun cu kai khawh a si. Korea ca in ca tam deuh cawn a si. TOPIK level 4 in a cunglei a hmuhmi ramdang mi cu scholarship pek an si. Sianginn nih an khiahning aa dang cio ve. Cu ti'n TOPIK zoh in scholarship pek cu luhkaa semester ca lawng a si. Adang aherhmi cu Top 1 he aa khat dih. Top 3 sianginn hi a kai foi bik. Mirang ca le Korea ca thiamnak let hmat ngeih lo zong ah kai khawh asi. TOPIK e, TOEFL e, ti a um lem lo. Cawnding mi he pehtlai in thiamnak lawng zoh a si ve. Korea ca a thiam pah, mirang ca a thiam pah ti menmen in kai khawh a si. Adang a herhmi cu Top 1 sianginn phun hna he aa khat dih[iii]. Sianginn sok tikah a sokning he pehtlai in sianginn nih an website kip ah an tar dih lai. Sok caan siseh, khar caan siseh, sianginn man siseh, scholarship pekning siseh, tampi an tar lai. Cu lawng si lo in S.Korea fim cawnnak lei zung nih an tuahmi website pahnih zong ah zoh khawh a si. Cu website pahnih cu:

1. https://www.studyinkorea.go.kr/en/main.do

2. http://www.uwayapply.com/ 

(You can click and apply)

 

II. Sianginn Nih Cohlan Hnu ah Tuahding

   Sianginn in kan in cohlan e, tiah thawngṭha a rat bakin sianginn nih an in kuatmi ca zul in aherhmi cawlcangh kha thil ttha bik a si. Sianginn tam deuh cu cohlannak ca lawng kuat a si. Online in sok ahcun "cohlannak cathlap le visa luh tikah aherhmi cohlanmi sinak hmelchunhnak" arak phan ko lai. Hawikom pakhatkhat fial in sok ahcun hawikom sin in mail in maw, mitlung kal in maw, EMS in maw cakuat hngah kha a si ko. Sianginn kuatmi document a fian lo sual ahcun Korea tanzung ah herhhai, hngalh awk tete va hal khawh a si thiamthiam. Tanzung a siloah, a hngalmi sin va hal kha thil ttha bik a si. A ruang cu visa cu zumh awk tlak document a um lawng ah pek a si. Sianginn nih cohlannak nih visa a hmuh ter lo.

 

Kyunghee University

III. VISA Soknak ca aherhmi cu atanglei bantuk hi an si.

  1. Visa soknak ca (Tanzung ah lak a si)
  2. Sianginn nih cohlannak ca
  3. Phaisa ngeihmi (show money) $ 2500 cung. Hringtu pa le visa soktu min lawng in a si lai. Phaisa a lut chuak a hman lai.
  4.  Sianginn Aung lahmat, Marks le Degree cathlap. Notary tuah ahau.
  5.  Myanmar foreign ministry zung in ca (Lungtlin pinak): Mah ca hi kum 2017 hnu in ahau chommi a si.
  6. US phaisa 60 (Aa thleng lengmang).
  7.  Passport (thla 6 leng nungmi)
  8.  Hmanthlak pa 1
  9. Hmatpungtin meih-tu,tbk,..

#Visa sokning hi aa thleng lengmang bantuk in visa soknak ca ah herhmi ducument zong hi thlen lengmang a si ve. Cucaah, Visa sok duh ahcun visa soknak ca lak pah ah pekmi sokning cang tete kha tha te in zoh in zulh ahau. Visa soknak ca ah aherh tiah timi tlin ko ahcun visa cu hmuh a si ko. Visa sok ningcang zong Korea Embassy ah hal khawh thiamthiam a si[iv][v] .

IV. S.Korea Ca Cawnning

   Korea ca cawn dan cu ahram thawk in degree hmuh tiang 6-3-3-4 a si. Primary cu kum 6 kai a si. Middle School le High School cu kum 3 veve. Undergraduate Education (Sianghleirun) kum 4, master’s degree ca ah kum 2, Doctoral Degree ca ah kum 3 ti'n an ca cawnning a si. S.Korea ca cawn dan hi by heart system le thinking system an fonh. Ca tampi hi byheart awk a tampi bantuk in mah ruahnak aherhmi atampi ve. Western lei deuh nih rak hmanmi "Thinking system" le Asia lei deuh nih rak hmanmi "Byheart system" kha an fonh ca ah vawleicung ah chikkhat te ah fimnak lei an kai hi a si e, tiah mifim tampi nih an ti. Sianghleirun ah camipuai nih lai a rel dih lo. Camipuai cu siangngakchia nih a hmuhding mark chung in 30% - 40% tiang lawng a si. Sianginn tha te in kai, Hawikom chawnh thiam, Ca cawng ṭi hna he cawnmi kong i ruahnak, mi hmai chuah tik i chim khawhmi, Presentation, Paper tuahmi, homework fel te in tuahmi ti bantuk in mark pek a si. Cucaah, mark tha timi hi ca zong athiam i, umtu hoiher, biachim, fel,tbk,.. a tlinhmi an si. Camipuai ah cawn ning in phit ahcun mark tam an pe duh lo. Mah te in tuak khawhnak a langmi answer kha saya/ma te nih an uar ngaingaimi a si. A sangbik mark 100-95 hi A+, 95-90 hi A, 90-85 hi B+,tbk,.. in a dotdot te in then a si ve. Sianghleirun ah kumkhatnak le kum hnihnak tbk,.. kha then in adang te in kai a si lo. Subject i khah ko ahcun kumkhatnak a si zong ah, kum hnihnak si zong ah cawn ṭi a si. Cucu ti hin a fiang deuh men lai. Department pakhat nih tutan semester cu subject 50 kan chimh lai an timi chung ah duhmi paoh thim khawh a si. Cu thimmi ning in credit rel a si. Degree hmuhnak ca ah credit a tlin tik ah degree pek ve a si. Cu credit cu kum li chung ah a tlin hrimhrim ahau.

   Acung i ca ka tial duhnak cu Laimi tampi nih S.Korea ram ah sianginn kai kan duh cio kho men. Cu ti kan duh ahcun zei bantuk sianginn ka kai ah a that hnga? ti kha tuak ahau cang lai. Cu bantuk tuak khawhnak ca ah hi ca hi bawmtu a si kho hnga maw timi ruahchannak he ka tialmi a si. A sokning cang, a kaining cang, an ca cawnning te hna ka telh chihnak cu sok a duhmi nih amah te in aa sok khawh nakhnga saduhthat a si. Aruang cu mah te tuah thiam lo ahcun phaisa pek in mi fial ahauh lai ca ah a si. S.Korea cu ca an cawng, an i zuam ruang ah an ṭhangcho. Kum 1954 hrawng ah vawleicung sifakbik lei an si. Kum 60 a rauh tik nihin ahcun vawleicung a rummi lei an phan. Cucu human resource ruang ah a si. Human resource lak ah a biapibik cu fimnak le cawnnak karhter kha asi. Cu bantuk in Chin ram le Chin miphun ṭhanchonak ca ah fimnak le cawnnak hi mino siseh, nule pa siseh, kan dihlak in kan tanpi ahcun kan ṭhancho hrimhirm lai ti hi a fiang tukmi a si.



[1] TOPIK timi cu Korea ca thiamnak camipuai a si i, S.Korea cozah nih tuahmi a si. S.Korea ramchung le ramleng ah tuah a si. Myanmar ram zong ah kum fatin a ummi camipuai a si. Tial (Writing), Ngeih (Lisenting), Rel (Reading) ti'n phit a si. Ramleng ahcun Tanzung hruainak in hi camipuai cu tuah a si. TOPIK cu phun hnih a um, TOPIK 1 ahcun TOPIK level 1 le level 2 kha a si i, TOPIK level 2 ahcun TOPIK level 2 in 6 tiang a si. TOPIK level 6 hi a sangbik level a si. TOPIK cu marks 300 ca ah phit a si.

Cherhchan

I https://thegroundtruthproject.org/south-korea-became-g20-power/

[ii] https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/seoul-national university

[iii] https://www.studyinkorea.go.kr/en/overseas_info/allnew_noteforAdmission.do

[iv] https://www.studyinkorea.go.kr/en/overseas_info/allnew_visaApplication.do

[v] http://overseas.mofa.go.kr/mm-my/wpge/m_2066/contents.d

 

Share:

Search