Empower, Engage and Inspire

Sunday, November 29, 2020

"Dictatorship in Democracy Thlennak Aherhmi Tete"

Ram ukning system thlen hi democracy a feh cangnak ram ah a phanmi dictatorship Myanmar tang i arak um balmi Laimi nih zeitluk in ahar i, democracy ram i phung le phai zulh arak  har kha kan theih ko lai_ cu ti a rak harnak cu ukning system aa dannak ah kan phak ruang ah a si. Atang ka langhter duhmi ram cheukhat ah democracy an si hnu ah zei ruang ah an democracy a rawh ṭhan i, dictatorship ah an kir ṭhan ti kong a si lai.

1. Ṭhancho lo ruang ah democracy a ṭil kho: Tangka lei GDP, export le import , rammi pumpak income ti bantuk  lawng si lo in mipi khuaruahning level, living standard, education hmunhma ah sianginn kaimi rate kai, mifim tampi chuah. A foinak in kan chim ahcun hikaa i development cu minung nunnak ca ah basic in aherhmi nakin ṭhancho kha ti duhmi a si. Hi bantuk ṭhanchonak a um lo tikah democracy backsliding (democracy rawhnak) a chuak. Tc, Africa ram hna cu democracy third wave (1974-1995) lio ah ram 43 nih democratization an rak tuah nain nihin ahcun nihin tiang ram 11 lawng democracy ram an si.

2. Ramkhel le Minung: Ruling party bantuk in opposite party kha a ṭhawn aherh. Opposite party nih pressure a pek khawh kha aherhmi cu a si. Opposite party a ṭhawn lo cun ram cu democracy a chuah ahar. Mino le zatlang mibu nih ramkhel ah tampi an i tel tuk kha aherh fawn. Ramkhel kong he pehtlai in khuaruah khawhnak zong rammi nih ngeih aherh. Democracy kha an duh taktakmi a si le si lo zong an i fian aherh fawn. Opposite party a ṭhawn le mipi nih ramkhel ah telning rate a ṭhawn ahcun democracy cu hmuh khawh a si. Tc, South Korea, Taiwan, USA, Germany.

3. International Politics le Pressure: Democracy si khawhnak ah international politics hi a biapi ngaimi pakhat a hung si ve. Biana ah, South Korea ahcun Chun do-hwan nih 1980 ah uknak a lak nain US nih a rak tlerh! Cu ruang ah 1987 ah free and fair election a chuak.  Hihi cu super power ram nih ram ṭhawng lo kha pressure a pek i a ṭhlentermi model kha a si. Fiang deuh in chim ahcun, a ṭhawng ngaimi "A"  nih a der bakmi "D" kha , "Khengtawl tuah" tiah a fial i, "D" nih kheng ka tawl i, "Ä" nawl ka ngaih cun ngaih lonak in a ṭha deuh lai tiah a ruah ca ah a ṭawl bantuk kha a si ko. 

________

The Chan

Share:

0 comments:

Post a Comment

Search

Blog Archive