"S.Korea ramkhel cahmai"
Ram Umnak: Asia
A kauh: 100,363 km2
Milu: 51,164,435
GDP: $ 2.138trillion (total), $ 41,388 (per capita)_ 2018 estimate.
Khuapi: Seoul
Ram Holh: Korean Holh (Hangul)
Ethnic groups: Korea ( Miphun dang an um lo).
Biaknak: Unknown (56.9% ) > Biaknak ngei lo le a biaknak a thlaumi, Khrihfa 27.6%, Protestant 19.7%, Catholic 7.9% le Korean Buddhism 15.5%.
Cozah Umdan: Republic (Unitary Presidential Constitutional Republic), House pakhat lawng a um. National Assembly a si.
A kauh: 100,363 km2
Milu: 51,164,435
GDP: $ 2.138trillion (total), $ 41,388 (per capita)_ 2018 estimate.
Khuapi: Seoul
Ram Holh: Korean Holh (Hangul)
Ethnic groups: Korea ( Miphun dang an um lo).
Biaknak: Unknown (56.9% ) > Biaknak ngei lo le a biaknak a thlaumi, Khrihfa 27.6%, Protestant 19.7%, Catholic 7.9% le Korean Buddhism 15.5%.
Cozah Umdan: Republic (Unitary Presidential Constitutional Republic), House pakhat lawng a um. National Assembly a si.
(Note: S.Korea le N.Korea cu Korea ram pakhat an rak si nain Japan nih 1910 in a lak hnu in Japan ral a sungh tiang a pen. Cu hnu ah buaibainak ruang ah ram pakhat ah an i fonh kho ti lo ca ah Korea ram khat an rak si lio tuanbia kha ka tial ti lo.)
1945 ah vawleicung ralpi pahnihnak ah Chaklei Korea ram Japan cu Soviet sin in an sung i, Tlang Korea cu US nih an rak lak. Korea ram cu 38 parallel ri in Soviet nih a penmi N.Korea le US nih a penmi S.Korea tin a um. (N.Korea le S.Korea cu ram khat ah zalennak pek a tlak tiang politial system in umpi aherh tiah Soviet le US nih an rak ruahmi arak si nain ral a thawh ca ah an i tthen)
1948 ah Republic of Korea a hung sem.
1950 ah South nih an umnak cu Independence a si cang tiah an thanh. Hi kum ah N.Korea lei in ral
a tho.
1953 Korea ramchung ral a dih. Minung 2.5 million nak-tam an thi. N.Korea lei ah Soviet le China an taang I, S.Korea lak an timh nain UN chungtel ram hna nih S.Korea an bawmh ca ah N.Korea lungtlitum a tling kho lo.
1950 ah South nih an umnak cu Independence a si cang tiah an thanh. Hi kum ah N.Korea lei in ral
a tho.
1953 Korea ramchung ral a dih. Minung 2.5 million nak-tam an thi. N.Korea lei ah Soviet le China an taang I, S.Korea lak an timh nain UN chungtel ram hna nih S.Korea an bawmh ca ah N.Korea lungtlitum a tling kho lo.
![]() |
Ral lio tafar hna pahnih |
1960 S.Korea President ahmasabik Syngman Ree cu thimnak kong ah lung tlin lonak, i a chuakmi siangngakchia duh lonak langhter ruang ah rian in a chuak. Phunghram thar an ser nain ramkhel kong ah zalonnak a um huahalo.
![]() |
Park Chung Hee |
1961 General Park Chung Hee hruainak in ralkap nih uknak an lak.
1963 Park Chung Hee nih ramkhel tungtlang tam lak te a remh leng ah “Thirh Republic” a dirh. Industrial development begin in this year
1963 Park Chung Hee nih ramkhel tungtlang tam lak te a remh leng ah “Thirh Republic” a dirh. Industrial development begin in this year
1972 Martial Law; Park Chung Hee nih a nawl ngeihnak hmang in phunghram tam lak a thlen. N.Korea he ramkhat serding a thli te in anrak i tong, ram khat serding an i zuam.
1979 Park Chung Hee an thah. General Chun Doo-hwan nih Park Chung Hee ai arawlh.
1979 Park Chung Hee an thah. General Chun Doo-hwan nih Park Chung Hee ai arawlh.
1980 Martial Law, Siangngakchia duh lonak langhter ruang ah martial law an chuah. Gwangju khuapi ah ralkap nih mipi 200 leng an thah hna. Fifth republic cu phunghram thar he an dirh.
1981 Chun Doo-hwan cu indirect in kum 7 ca ah an thim, Martial Law an phih nain a cozah nih buaibainak a chuah lo nakhnga a lamkip in phihnak an tuah.
1986 Phunghram an thlen ca ah President cu direct in thim khawh a si.
1981 Chun Doo-hwan cu indirect in kum 7 ca ah an thim, Martial Law an phih nain a cozah nih buaibainak a chuah lo nakhnga a lamkip in phihnak an tuah.
1986 Phunghram an thlen ca ah President cu direct in thim khawh a si.
Democracy Lam,
1980- Technology lei le computer company tampi a hung karh.
1987- President Chung Doo-Hwan cu siangngakchia buupi ( student unrest) le ramdang pressure ruang ah an chuah i, Sixth Consititution an ser. General Roh Tae-woo nih President Chun hmunhma a rolh. Ramkhel kong ah ruahnak thar laknak le corruption hlonh arak i zuam.
1988- Seoul ah Olympics Games an rak tuah. Parliamentary elections cu zalong te in an tuah.
1991- S.Korea le N.Korea cu United Nations ah member an lut.
1993- President Roh cu Kim Young Sam nih a rolh. Kim Young Sam hi cozah arak dohtu arak si. Hi kum thok in rammi nih President cu zalong te in an thim khawh.
1980- Technology lei le computer company tampi a hung karh.
1987- President Chung Doo-Hwan cu siangngakchia buupi ( student unrest) le ramdang pressure ruang ah an chuah i, Sixth Consititution an ser. General Roh Tae-woo nih President Chun hmunhma a rolh. Ramkhel kong ah ruahnak thar laknak le corruption hlonh arak i zuam.
1988- Seoul ah Olympics Games an rak tuah. Parliamentary elections cu zalong te in an tuah.
1991- S.Korea le N.Korea cu United Nations ah member an lut.
1993- President Roh cu Kim Young Sam nih a rolh. Kim Young Sam hi cozah arak dohtu arak si. Hi kum thok in rammi nih President cu zalong te in an thim khawh.
Sunshine Policy,
1998 ah Kim Dae-jung nih President biakamnak ah “sunshine policy” kong arak chim; N.Korea cu sipuazi le minung bawmhnnak kongkau (humanitarian) bawmhnak pekding a kut alek (a offer).
2000 June- N.Korea leader Kim Jong-Il le Kim Dea-jong cu N.Korea khuapi Pyongyang ah summit an rak ngei. N.Korea nih S.Korea kongkau TV in lemsawinak/ that lonak a chim tawnmi cu a ngol.
1998 ah Kim Dae-jung nih President biakamnak ah “sunshine policy” kong arak chim; N.Korea cu sipuazi le minung bawmhnnak kongkau (humanitarian) bawmhnak pekding a kut alek (a offer).
2000 June- N.Korea leader Kim Jong-Il le Kim Dea-jong cu N.Korea khuapi Pyongyang ah summit an rak ngei. N.Korea nih S.Korea kongkau TV in lemsawinak/ that lonak a chim tawnmi cu a ngol.
2000 August- S.Korea le N.Korea ramri Panmunjom timi khua ah ram hnih pehtlaihnak zung an hun. S.Korea nih thongtla 3,500a tlaihmi a thlah. N.Korea mi cheukhat nih S.Korea ram i an unau cheukhat ton tthannak caan an ngei. S.Korea President Kim Dae-jung cu Nobel Peace Prize pek a si.
2001- Incheon International Airport timi Incheon tikulh (khua) ah an sakmi an on.
2001- Incheon International Airport timi Incheon tikulh (khua) ah an sakmi an on.
Naval Battle ( Ti ral)
2002 June – S.Korea le N.Korea cu rili hmunhma buaibainak ruang ah ral i tuknak hmete arak chuak. S.Korea lei in minung 4 an thih I, minung 19 hma an pu. N.Korea mi 30 hrawng an thih tiah, an ruahdamh.
2002 December- Roh Moo-Hyun cu President thar ca ah an thim.
2004- S.Korea parliament nih Iraq le US ral tuhnak ralkap 3,000 a thlah.
2006- Foreign Minister Ban Ki Moon cu UN ah Secretary- General hmunhma ca ah thim a si. 2007 January ah zung a kai.
2007 December- Conservative Lee Myung- bak nih landslide in President ca ah teinak a hmuh.
2010 May- S.Korea nih N.Korea he pehtlainak a ngeihmi vialte a chah dih. Raltuknak Tilawng “Cheonnan” cu N.Korea nih an pil ter tiah an ruah ca ah a si nain, N.Korea lei nih cun kan si lo an ti.
2002 June – S.Korea le N.Korea cu rili hmunhma buaibainak ruang ah ral i tuknak hmete arak chuak. S.Korea lei in minung 4 an thih I, minung 19 hma an pu. N.Korea mi 30 hrawng an thih tiah, an ruahdamh.
2002 December- Roh Moo-Hyun cu President thar ca ah an thim.
2004- S.Korea parliament nih Iraq le US ral tuhnak ralkap 3,000 a thlah.
2006- Foreign Minister Ban Ki Moon cu UN ah Secretary- General hmunhma ca ah thim a si. 2007 January ah zung a kai.
2007 December- Conservative Lee Myung- bak nih landslide in President ca ah teinak a hmuh.
2010 May- S.Korea nih N.Korea he pehtlainak a ngeihmi vialte a chah dih. Raltuknak Tilawng “Cheonnan” cu N.Korea nih an pil ter tiah an ruah ca ah a si nain, N.Korea lei nih cun kan si lo an ti.
2012 October – Lee Myung bak nih Japan he an I cuhmi Liancourt Rocks tikulh a feh ca ah Tokyo cozah an thin a rak chia.
2012 December- US le S.Korea nih 800km a kap khomi missile system cu N.Korea ral in khamh khawhnak ding ah ramri ah chiahding biakamnak an tuah.
2012 December- Ahmasabik Nu President an thim. Park Geun-hye a si (Park Chung Hee fanu). February thla ah zung a kai colh.
2013 March- South Korea nih Ju chung ah ( into orbit) satellite a thlah. Hihi an voikhatnak a si. Zarh tlawmpal ah N.Korea nih a thlah ve.
2012 December- US le S.Korea nih 800km a kap khomi missile system cu N.Korea ral in khamh khawhnak ding ah ramri ah chiahding biakamnak an tuah.
2012 December- Ahmasabik Nu President an thim. Park Geun-hye a si (Park Chung Hee fanu). February thla ah zung a kai colh.
2013 March- South Korea nih Ju chung ah ( into orbit) satellite a thlah. Hihi an voikhatnak a si. Zarh tlawmpal ah N.Korea nih a thlah ve.
2013 September- North le South nih Kaesong ah sehzung an on tthan
2014 April- Sewol tilawng a pil ca ah minung 281 an thi. A tam u cu siangngakchia an rak si.
2014 April- Sewol tilawng a pil ca ah minung 281 an thi. A tam u cu siangngakchia an rak si.
2014 October N.Korea le S.Korea nih an ramri ah hriammam hneksaknak an tuahmi ngol ding hnathlaknak an tuah.
2014 December – Consitutional Court nih Progressive party cu N.Korea kongkau he aa pehtlai tiah a cohlan ruang ah party sinak in a rak bar.
2015 March- North Korea nih missile a hneksak lengmang.
2015 November- Mibu duh lonak langhternak cu Seoul ah a chuak. Chawlehnak le sianginn i hmanding history book a cozah nih a prove hmasa ahau timi kong ah a si.
2014 December – Consitutional Court nih Progressive party cu N.Korea kongkau he aa pehtlai tiah a cohlan ruang ah party sinak in a rak bar.
2015 March- North Korea nih missile a hneksak lengmang.
2015 November- Mibu duh lonak langhternak cu Seoul ah a chuak. Chawlehnak le sianginn i hmanding history book a cozah nih a prove hmasa ahau timi kong ah a si.
President Impeached and Peace…!
2016- Park Guen-hye cu nawl ngeihnak ningcang lo in na hman ti ruang ah an buai hnawh. A hawi nu Choi he President nawl ngeihnak ningcang lo in an hman, ti a si.
2016- N.Korea nih cyber ral a rak tuk.
2016- Park Guen-hye cu nawl ngeihnak ningcang lo in na hman ti ruang ah an buai hnawh. A hawi nu Choi he President nawl ngeihnak ningcang lo in an hman, ti a si.
2016- N.Korea nih cyber ral a rak tuk.
2017 May- Moon-jae-in cu President ca ah an thim. N.Korea he remh daihnak tuah a duhnak kong kha fiangfai in a chim.
2018 January, N.Korea le S.Korea cu Seoul I tuahmi Winter Olympics ah tlantar pakhat tang ah an lu an rak khun tti.
2018 April- N.Korea hruaitu Kim Jong-un cu N.Korea luban lakah a hmasabik S.Korea vawlei a lammi a si. Panmunjom timi ah S.Korea President Moon Jae-in he ton biaruahnak an ngei. Nuclear kong le daihnak kong hmai kan nawl lai tiah bia hrenh an tiam.
2018 January, N.Korea le S.Korea cu Seoul I tuahmi Winter Olympics ah tlantar pakhat tang ah an lu an rak khun tti.
2018 April- N.Korea hruaitu Kim Jong-un cu N.Korea luban lakah a hmasabik S.Korea vawlei a lammi a si. Panmunjom timi ah S.Korea President Moon Jae-in he ton biaruahnak an ngei. Nuclear kong le daihnak kong hmai kan nawl lai tiah bia hrenh an tiam.
2019 January, S.Korea President Moon Jae in nih N.Korea ram a tlawn. N.Korea khuapi Pyongyang ah mi thong tampi an don.
_______________
Ref:
1 .BBC/ S.Korea Timeline
2. Wikipedia
3. S.Korea guide
_______________
Ref:
1 .BBC/ S.Korea Timeline
2. Wikipedia
3. S.Korea guide
0 comments:
Post a Comment